ในปัจจุบันได้มีการศึกษาอารยธรรมโบราณ ซึ่งในขณะที่ทำการสำรวจทางอากาศทางตอนเหนือของประเทศกัวเตมาลา (Guatemala) นักวิจัยตรวจพบพื้นที่ของอารยธรรมโบราณที่แผ่กิ่งก้านสาขาไปมากมาย
รูปที่ 1. การใช้ใช้ลิดาร์เพื่อสำรวจอารยธรรมโบราณของชาวมายาในกัวเตมาลา (อ้างอิง: Livescience)
นี่คือการใช้ลิดาร์ (LiDAR) เทคโนโลยีเพื่อการสำรวจอารยธรรมโบราณของชาวมายาที่มีขนาดใหญ่ที่กินพื้นที่ประมาณ 1,700 ตารางกิโลเมตร นักธรณีวิทยาได้ค้นพบว่าทางตอนเหนือของกัวเตมาลาเป็นแหล่งอารยธรรมและมีอายุเก่าแก่ถึงยุคกลางและยุคก่อนคลาสสิกตอนปลาย ซึ่งประมาณ 1,000 ปีก่อนคริสตกาลถึง 250 ปีก่อนคริสตกาล
การค้นพบนี้เป็นผลจากการสำรวจทางอากาศที่นักวิจัยดำเนินการผ่านเครื่องบินโดยใช้ลิดาร์ ซึ่งเป็นการตรวจจับแสงและการวัดระยะด้วยเลเซอร์โดยจะฉายแสงออกมาและใช้แสงสะท้อนเพื่อสร้างภาพถ่ายทางอากาศของภูมิประเทศ โดยเทคโนโลยีนี้มีประโยชน์อย่างยิ่งในพื้นที่ต่างๆ เช่น ป่าฝนของลุ่มน้ำมิราดอร์คาลัคมูลคาร์ส (Mirador-Calakmul Karst) ของกัวเตมาลา ซึ่งเลเซอร์นั้นสามารถเจาะผ่านยอดไม้ที่หนาทึบได้
เมื่อใช้ข้อมูลจากการสแกน ทีมงานระบุการตั้งถิ่นฐานมากกว่า 1,000 แห่ง ที่กระจายอยู่ทั่วภูมิภาค ซึ่งเชื่อมต่อกันด้วยทางหลวงที่ชาวมายาเป็นระยะทาง 160 กิโลเมตร ที่น่าจะเดินทางด้วยเท้า โดยพวกเขายังตรวจพบซากแท่นและพีระมิดขนาดใหญ่หลายแห่ง ตลอดจนคลองและอ่างเก็บน้ำที่ใช้สำหรับเก็บน้ำ ตามการศึกษาซึ่งตีพิมพ์ในวารสารเมโสอเมริกาโบราณ (Ancient Mesoamerica) เมื่อวันที่ 5 ธันวาคม ค.ศ. 2022
รูปที่ 2. ยอดของลาดานตา (La Danta) ซึ่งเป็นหนึ่งในพีระมิดที่ใหญ่ที่สุดในโลกของชาวมายา (อ้างอิง: Smithsonianmag)
ข้อมูลของลิดาร์แสดงให้เห็นว่า นี่เป็นครั้งแรกที่มีพื้นที่ที่มีการบูรณาการทางการเมืองและเศรษฐกิจ และไม่เคยเห็นมาก่อนในที่อื่นๆในซีกโลกตะวันตก ผู้ร่วมวิจัย คาร์ลอส โมราเลส-อากีลาร์ (Carlos Morales-Aguilar) ซึ่งเป็นเพื่อนดุษฎีบัณฑิตในภาควิชาภูมิศาสตร์และสิ่งแวดล้อมแห่งมหาวิทยาลัยเท็กซัสที่ออสติน (University of Texas, Austin) กล่าวว่า ในตอนนี้เราสามารถมองเห็นภูมิประเทศทั้งหมดของบริเวณอาณาจักรของชาวมายาในกัวเตมาลาได้แล้ว เขากล่าว
แล้วอะไรทำให้บริเวณนี้น่าหลงใหลจนพวกมายาอยากจะตั้งถิ่นฐานที่นั่นตั้งแต่แรก โดยสำหรับชาวมายานั้น ลุ่มน้ำมิราดอร์คาลัคมูลคาร์สคือ โกลดิล็อคโซน (Goldilocks Zone) ที่เป็นโซนเอื้อการอยู่อาศัย โดยรอส เอนสลีย์ (Ross Ensley) ผู้ร่วมวิจัยนักธรณีวิทยาจากสถาบันการศึกษาธรณีวิทยาแห่งที่ราบลุ่มมายา (Institute for Geological Study of the Maya Lowlands) ในฮูสตัน กล่าวว่า ชาวมายาตั้งถิ่นฐานในบริเวณนี้เพราะมีส่วนผสมที่ลงตัวระหว่างที่ราบสูงสำหรับการตั้งถิ่นฐานและที่ราบลุ่มเพื่อการเกษตร ที่ราบลุ่มเป็นแหล่งสำหรับหินปูน ที่เป็นวัสดุก่อสร้างหลักของพวกเขา และพื้นที่แห้งเพื่ออยู่อาศัย ที่ราบลุ่มส่วนใหญ่เป็นหนองน้ำตามฤดูกาล ซึ่งให้พื้นที่สำหรับการเกษตรในพื้นที่ชุ่มน้ำรวมถึงดินที่อุดมด้วยสารอินทรีย์เพื่อใช้ในการเกษตรแบบขั้นบันได
ก่อนหน้านี้นักวิจัยใช้ลิดาร์เพื่อสแกนบริเวณอาณาจักรของชาวมายาในกัวเตมาลา ในปี ค.ศ. 2015 โครงการริเริ่มที่เรียกว่า โครงการลุ่มน้ำมิราดอร์ (Mirador Basin Project) ได้ทำการสำรวจขนาดใหญ่ 2 ครั้ง ทางตอนใต้ของลุ่มน้ำ โดยเน้นที่เมืองโบราณเอลมิราดอร์ (El Mirador) โครงการดังกล่าวนำไปสู่การทำแผนที่ 1,703 ตารางกิโลเมตร
รูปที่ 3. โครงสร้างศูนย์กลางเมืองโบราณเอลมิราดอร์ ซึ่งเป็นโบราณสถานของชาวมายาที่ตั้งอยู่ในกัวเตมาลา (อ้างอิง: Livescience)
เมื่อฉันสร้างแบบจำลองดินเปล่าแห่งแรกของเมืองโบราณเอลมิราดอร์ ฉันรู้สึกทึ่งคาร์ลอสกล่าว เป็นเรื่องน่าทึ่งที่ได้เห็นอ่างเก็บน้ำจำนวนมาก พีระมิดขนาดมหึมา ระเบียง พื้นที่และเนินดินขนาดเล็ก และที่อยู่อาศัยเป็นครั้งแรก นักวิจัยหวังว่าเทคโนโลยีลิดาร์จะช่วยให้พวกเขาสำรวจส่วนต่างๆของกัวเตมาลาที่ยังคงเป็นปริศนามานานหลายศตวรรษ
โดยลิดาร์ปฏิวัติวงการโบราณคดีในพื้นที่นี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากพื้นที่ดังกล่าวถูกปกคลุมด้วยป่าเขตร้อนซึ่งมีทัศนวิสัยจำกัด มาร์เชลโล่ คานูโต้ (Marcello Canuto) ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยอเมริกากลางแห่งมหาวิทยาลัยทูเลนและนักมานุษยวิทยาผู้ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องในการศึกษากล่าวว่า ในขณะที่สำรวจเรามักจะเห็นส่วนเล็กๆของทางหลัก แต่ลิดาร์ทำให้เรามองเห็นสิ่งต่างๆที่มีขนาดใหญ่และเป็นเส้นตรง งานวิจัยนี้ทำให้เราเห็นพื้นที่นี้เป็นครั้งแรก
อ้างอิง: Livescience, Cambridge
